zondag 30 juli 2017

De ontdekking van Mondriaan





Gemeentemuseum Den Haag neemt bezoekers in de zomer van 2017 mee op reis door het leven en werk van Piet Mondriaan. Die reis voert langs metropolen Amsterdam, Parijs, Londen en New York, de steden waar Mondriaan zijn geniale brein de vrije ruimte kon geven en de ontdekkingen deed waarmee hij de kunst totaal veranderde. Het Gemeentemuseum bezit de grootste collectie Mondriaans ter wereld. Deze tentoonstelling toont voor het eerst de volledige collectie, die uit maar liefst 300 werken bestaat. Daarnaast zijn er brieven, foto’s en persoonlijke objecten - zoals zijn verzameling grammofoonplaten - te zien en kan er een kijkje worden genomen in een reconstructie (op ware grootte) van Mondriaans Parijse atelier. Zo kan de bezoeker deze zomer niet alleen de ontwikkeling van Mondriaans werk ontdekken, maar ook de modernste kunstenaar van de twintigste eeuw beter leren kennen.





AMSTERDAM

Op jonge leeftijd wordt al duidelijk dat Piet Mondriaan (1872-1944) een groot talent heeft voor tekenen. In 1895 rondt hij zijn studie aan Rijksacademie in Amsterdam af en maakt al gauw naam als landschapsschilder. Van tijd tot tijd trekt hij erop uit, naar het Zeeuwse Domburg of het Brabantse Uden. Hier waant hij zich vrij van traditie en experimenteert hij met zijn vormentaal en kleurgebruik. Hij schildert frivole en felgekleurde molens, appelbomen, kathedralen en duinlandschappen. Hij is consequent op zoek naar het nieuwe, en droomt van een kunst voor een nieuwe moderne wereld.




PARIJS

Op zijn 39e, in 1911, gooit hij zijn leven radicaal om. Hij zegt zijn huis in Amsterdam op, verbreekt zijn verloving en brengt zijn werk onder bij vrienden. Hij gaat zijn geluk beproeven in de bruisende kunstwereld van Parijs. Hij ontmoet er internationale kunstenaars, schrijvers en intellectuelen, die allemaal op zoek zijn naar een moderne, vooruitstrevende kunst. Hij maakt er kennis met het kubisme van Pablo Picasso, waardoor hij steeds meer zijn eigen weg durft te gaan en abstracter gaat werken. Hij wil de zichtbare werkelijkheid terugbrengen tot de absolute essentie: een ritme van vlakken en kleuren, horizontalen en verticalen. Zo komt hij tot zijn beroemde stijl, waarmee hij de energie van het moderne stedelijke leven waar hij zo van houdt, kan weergeven.




LONDEN

Als de Tweede Wereldoorlog dreigt en de nazi’s Mondriaans kunst tot entartet verklaren, vlucht hij in 1938 naar Londen. Met hulp van kunstenaars Naum Gabo en Ben Nicholson vindt hij er een appartement in Hampstead dat hij al snel omtovert in typische ‘Mondriaan stijl’. De nieuwe omgeving inspireert hem en hij gaat hard aan het werk, maar duikt ook -net als in Amsterdam en Parijs – in het sociale leven. Samen met Peggy Guggenheim en Virginia Pevsner gaat hij regelmatig dansen in jazz clubs. Hij ontwikkelt een passie voor de speelse figuren van Walt Disney, die net de eerste lange animatiefilm Sneeuwwitje heeft uitgebracht. Hij stuurt Disney ansichtkaarten naar zijn broer die hij ondertekent met ‘Sleepy’. Mondriaan krijgt mogelijkheden om te exposeren in belangrijke galerieën, maar ondanks zijn succes en plezierige leven in Londen groeit ook hier zijn angst voor de nazi’s en na twee jaar vlucht hij naar New York.





NEW YORK

In New York leert Mondriaan op zijn 68e een nieuwe wereldstad kennen, met gloednieuwe muziek – de Boogie Woogie – en een bruisend uitgaansleven. Hij geniet er met volle teugen van. De nieuwe energie mondt uit in zijn laatste meesterwerk, Victory Boogie Woogie, dat na zijn overlijden in 1944 onafgemaakt op zijn schildersezel in zijn atelier achterblijft.





De ontdekking van Mondriaan is van 3 juni 2017 t/m 24 september 2017 te zien in het Gemeentemuseum Den Haag.

Bron: Gemeentemuseum Den Haag

---
pmc © 30 juli 2017

donderdag 27 juli 2017

Terug bij af



Vandaag 27 juli 2017 meerdere afspraken op de polikliniek van het VUmc. Het zou een rotdag worden, een dag die ik al ooit eerder heb meegemaakt.
Het bloedprikken ging voor geen meter, na drie pogingen en twee verpleegkundige toch voldoende bloed + buizen voor onderzoek. Terwijl ik nog ruim een uur moet wachten ga ik even naar de dagbehandeling voor de vitamine B12 injectie om het B12 tekort aan te vullen, alweer nummer vier. Ik hoop straks bij de dokter te horen dat alles weer langzaam de goede kant uit gaat, dat alle waardes weer goed en normaal zijn, dat het een incident was (door bijvoorbeeld een verkeerd voeding- en eetpatroon).

Na een uurtje kreeg ik de dokter te spreken, de meeste (en belangrijkste) uitslagen waren binnen. Het was kennelijk geen incident, de dokter maakte zich grote zorgen. Ondanks de toevoeging van extra vitamine B12 en vitamine rijk voedsel, waren deze keer niet alleen het Hemoglobine (Hb) gezakt, maar ook de Leukocyten, Neutrofielen en Trombocyten. Naast de slechte bloedwaardes merk ik ook de lichamelijke achteruitgang. Ook aan de buitenkant is het nu zichtbaar. Was het de eerste week toen ik terug was van een lang verblijf in Zuidoost Azië nog het ene compliment na het andere (wat zie je er goed uit, wat een lekker kleurtjes heb je en wat ben je slank), zijn de complimenten vervangen door opmerkingen: "Gaat het wel goed met je, je ziet zo bleek en moe uit!' En inderdaad, je kunt op geen enkele manier meer zien dat ik 8 maanden in Zuidoost Azië ben geweest en genoten heb van het zonnige klimaat, het goede leven en de rust.
Naast mijn bleke gezicht heb ik nu ook bij inspanning dat de kracht en energie uit mijn benen loopt, ik ben sneller moe en ook kortademig, mijn haar is futloos en valt uit, mijn ogen gaan achteruit en het gewicht neemt weer toe. Allemaal symptomen van een laag Hb en een vitamine B12 tekort.
De grote boosdoener van dit alles is de leukemie in mijn beenmerg die weer terug en actief is, mijn hele immuunsysteem ligt plat. Ik ben na ruim twee-en-een-half jaar na de donor stamceltransplantatie weer terug bij af.

Maandag 31 juli a.s. weer een uitgebreid beenmergonderzoek en ook een bloedtransfusie (3 zakken bloed). Voor nu heb ik ciprofloxacine 500 mg en fluconazol 50 mg (antibiotica) meegekregen ter voorkoming van bacteriële infecties en schimmels omdat mijn weerstand nu heel erg laag is. Zo gauw alle uitslagen bekend zijn (en er een definitieve diagnose is), kan het behandelplan worden afgerond. Wordt het een doodvonnis of heb ik mazzel en mag ik na behandeling (van eindeloze chemokuren, bestraling en een stamceltransplantatie) verder gaan met mijn leven. Voorlopig even niet overwinteren in Thailand e.o, maar binnenkort waarschijnlijk op de zorgafdeling 3B Hematologie in het ziekenhuis van het VUmc.

De komende weken zal ik zelf ook weer een nieuw plan moeten maken om te kijken of het wel allemaal de moeite waard is zodat ik weer aanspraak kan maken op mijn eigen kracht en doorzettingsvermogen voor een goed doel. Het doel moet wel realistisch en haalbaar zijn, ik heb geen zin om aan een dood paard te gaan trekken, daar het ik genoeg voorbeelden van langs zien komen in mijn leven.

Zie ook: leven met polyneuropathie (en leukemie)

---
pmc © 27 juli 2017


zondag 16 juli 2017

Rineke Dijkstra - Een Ode



Dit eerbetoon aan Rineke Dijkstra laat iconen uit Dijkstra’s fotografische oeuvre zien en besteedt aandacht aan haar videowerk, een medium waar ze de afgelopen jaren naar terugkeerde.

Afgelopen maart werd bekend dat Rineke Dijkstra (Sittard, 1959), een van de bekendste fotografen ter wereld, in oktober wordt onderscheiden met de Hasselblad Award, wereldwijd de meest prestigieuze prijs op het gebied van fotografie. Het Stedelijk Museum Amsterdam, dat haar werk al sinds de jaren 90 volgt en aankoopt en in 2005 internationaal liet reizen, presenteert bij deze gelegenheid Rineke Dijkstra: een ode, een momentopname van haar foto- en videowerk van 1994 tot nu.
Dit eerbetoon laat iconen uit Dijkstra’s fotografische oeuvre zien en besteedt aandacht aan haar videowerk, een medium waar ze de afgelopen jaren naar terugkeerde. De tentoonstelling bevat ook een primeur: drie werken waren nog niet eerder in Nederland te zien.

Rineke Dijkstra: een ode bestaat uit 21 foto’s en vier videowerken en is een goede afspiegeling van de omvangrijke collectie die het Stedelijk de afgelopen decennia heeft opgebouwd, aangevuld met enkele bruiklenen van Dijkstra zelf. De drie niet eerder in Nederland getoonde werken zijn: de video Marianna [The Fairy Doll], 2014, het fotoportret Marianna and Sasha, Kingisepp, Russia, November 2 2014, 2014 en het nog nooit eerder getoonde strandportret Odessa, Ukraine, August 6 1993, 1993.
















KWETSBARE IDENTITEIT
De indrukwekkende foto’s van Rineke Dijkstra, vaak frontale portretten van opgroeiende jongeren en jongvolwassenen, leggen de kwetsbaarheid en kracht vast van mensen in ontwikkeling. Haar benadering resulteert in foto’s die zowel de sociale achtergrond als het zelfbeeld van de geportretteerden weergeven. Dat kan een jongen zijn die zich aansluit bij het Vreemdelingenlegioen (Olivier, 2000-2003), een meisje dat zich inspant om haar balletuitvoering te perfectioneren (Marianna [The Fairy Doll], 2014), de onzekerheid en branie van uitgedoste pubers tijdens een club avond (The Buzz Club, Liverpool, UK/Mystery World, Zaandam, NL, 1995-1996) of net bevallen vrouwen die tegelijk gevoelens van pijn en geluk ervaren (Tia, 1994, Julie, 1994, Tecla, 1994 en Saskia, 1994).

De magistraal gecomponeerde portretten zijn een uiting van universeel herkenbare waarheden over de mens als sociaal wezen, met alle (on)zekerheden en levenservaring van dien. Het werk van Rineke Dijkstra staat bekend om de schoonheid en de virtuositeit ervan: haar opvallende composities ontstaan doordat ze houding, detail en toeval in evenwicht weet te brengen. De foto’s van Dijkstra worden gekenmerkt door hun technische vakmanschap en ze combineren de objectieve blik van portretfotografie, zoals die van August Sander, met een treffende emotionele dimensie.

Deze tentoonstelling is nog te zien tot en met zondag 6 augustus 2017.

Bron: Stedelijk Museum

---
pmc © 16 juli 2017

zondag 9 juli 2017

vrijdag 7 juli 2017

10 jaar oorsuizen



Vandaag precies 10 jaar geleden schreef ik voor het eerst over 'Tinnitus' (de medische term voor oorsuizen). Destijds was ik me ervan bewust dat het blijvend was, 24/7. In het begin van dat jaar toen ik er voor het eerst mee werd geconfronteerd, was het maar tijdelijk, na een paar uurtjes of de volgende ochtend bij het wakker worden was het weer weg. Het kwam vaker en sneller terug, de periodes tussen in werden steeds korter en op een gegeven moment was het een lange piep in mijn hoofd, soms als ruis op de achtergrond, maar vaak als een keiharde indringende scherpe piep.

Door het oorsuizen kan ik moeilijk tegen bepaalde geluiden, het geluid van sirenes van politie, brandweer en ambulances is erg irritant, dit geluid versterkt het oorsuizen. Ook boventonen van muziek is killing. Soms lig ik in bed en dan merk ik dat mijn hoofd mee beweegt met het geluid, als het ware als een kloppend hart. Ik hoopte dat het na enkele jaren zou verdwijnen, maar helaas. Ik zal er last van blijven houden tot aan mijn dood.

Tinnitus - Wikipedia

---
pmc © 7 juli 2017

maandag 3 juli 2017

Chris Beekman, de afvallige van De Stijl



Het Stedelijk Museum presenteert de vergeten De Stijl-kunstenaar Chris Beekman (Den Haag 1887-Blaricum 1964), als anarchist één van de meest politiek actieve kunstenaars verbonden aan deze beweging. Hij was vanaf 1917 betrokken bij De Stijl, keerde zich in 1919 van de groep af maar bleef tot 1922 abstract schilderen. Voor het eerst is het oeuvre van Beekman te zien, in een tentoonstelling van circa 80 werken, uit de collecties van het Stedelijk Museum Amsterdam, Museum Kröller Müller en het Amsterdam Museum.






DE AFVALLIGE VAN DE STIJL
Schilder en communist Chris Beekman was bevriend met links-radicalen als Bart van der Leck, Peter Alma en Robert van ’t Hoff. Zijn werken uit de beginjaren van De Stijl laten een grote vrijheid zien in geometrische vorm en kleur. Nadat Beekman een tijdlang een actieve rol binnen De Stijl speelde, kreeg hij in 1919 ruzie met De Stijl-voorman Theo van Doesburg. Aanleiding is een politieke actie: een petitie van kunstenaars gericht aan de Nederlandse regering om de communicatie met Russische geestverwanten weer mogelijk te maken. Van Doesburg verwijt Beekman De Stijl te willen politiseren en het komt tot een breuk. Beekman blijft aanvankelijk abstract werken, maar komt tot de conclusie dat abstractie een doodlopende weg is: de revolutie is meer gebaat bij figuratieve kunst met een sterk sociale inslag.






TRAIT-D'UNION TUSSEN DE STIJL EN DE RUSSISCHE REVOLUTIE
In de tentoonstelling is de breuk met De Stijl goed te volgen: waar Mondriaan zijn meest efemere zwart-wit werken schildert, zoekt Beekman gedesillusioneerd een weg terug naar het volk. Hiermee vormt hij een trait-d'union tussen De Stijl en de Russische Revolutie: ook daar keerde menig kunstenaar, waaronder Malevich, terug naar de figuratie.

De tentoonstelling brengt, naast zijn werk van direct voor, tijdens en na de De Stijl-periode, ook de directe context waarin Beekman werkte in beeld. Zo zijn er banden met onder meer Bart van der Leck en Piet Mondriaan, met wie hij in Laren bevriend raakte, en is ook werk te zien van Jacob Bendien, Johan van Hell en Ferdinand Erfmann, en vroeg, verrassend abstract werk van Carel Willink.




















De tentoonstelling Chris Beekman, de afvallige van De Stijl is nog t/m 17 september 2017 te zien in het Stedelijk Museum te Amsterdam.

Bron: Stedelijk Museum

---
pmc © 3 juli 2017